“Napinsala ang iyong mga ugat sa may sakong” iyan ang wika ng aking mangagamot matapos ang kanyang pagsusuri sa aking dinaramdam nang minsan ay dumaing ako na masakit ang aking sakong. Nabanat diumano ang aking litid sa may bandang sakong –ang  tinatawag na sakong ni Aquiles (Achilles) – isang mandirigmang walang kamatayan sa Iliad na kathambuhay ni Homer. Hindi siya tinatablan ng sandata maliban lamang kung sa kanyang sakong siya tatamaan. Ito ang pinakamahinang bahagi ng kanyang katawan na naging dahilan ng kanyang pagkagupi at pagkamatay matapos itong mahagip ng pana ni Paris –kanyang kalaban na tulad niya, ay isa ring mandirigma. 

“Maaaring nakuha mo sa iyong pagtakbo” dugtong pa niya.  Tumatakbo kasi ako ng mga 15 hanggang 20 kilometro tuwing ikalawang araw. O maaari ding nakuha ko sa pagsuot ng sapatos na mababa ang takong, sapantaha naman ng isa ko pang mangagamot. Marahil nga ay totoo dahil may dalawa akong bagong sapatos na isinuot ko nang magkasunod na araw at tunay ngang mababa ang kanilang mga takong.

“Iwasan mo ang pagsusuot ng mabababang sapatos” ang kanyang mungkahi. Napataas ang kilay ko sa kanyang sinabi. Pinigilan ko ang mapangiti. Aha, e di tuloy ang ligaya! Hindi ko pala dapat itapon ang aking mga sapatos na matitirik ang takong – ang aking mga stilletos. Iyan pa naman ang aking pangamba. Parang ito na ang wakas ng maliligayang araw. Hindi naman pala. Salamat Po, Doktor!

Pakiramdam ko ay tagos sa buto.ang iniksyon na ibinigay sa akin ng aking mangagamot na ortopediko. Pilipina ang kanyang katuwang sa kanyang klinika. Parang bang isang nanay na nagsasabing hindi ako dapat matakot, hinawakan nito ang aking kamay habang tinuturukan ako ng iniksyon sa litid sa sakong ng aking ortopediko. Hindi ako magtataka na siya naman ang kinakailangang magpasuri dahil maaaring siya ay napilayan, kung hindi man nadurog ang buto ng kanyang mga daliri, dahil sa higpit ng aking pagkakakapit sa kanyang kamay.

Mahigit din namang dalawang lingo na hindi ako makalakad nang walang tungkod. Sa simula ay pinilit kong lumakad nang walang gabay subalit nagmistula naman akong bagong tuli sa mga Pilipinong nakakakita sa akin kung kaya napilitan akong gumamit ng baston. Nagmukha naman akong bulag dahil sa aking suot na salaming madilim.

“Para kang si Ray Charles”, sabi sa akin ng isang kaibigan. Pihado akong hindi ito pamumuri, kahit na nga ba tatak mamahalin ang salamin kong de-kulay. Nagkataon kasing binili ko ito isang araw bago ako napilay. Wala akong pakialam! Mabuti nga at walang makakakilala sa akin sa lansangan. Ang pangamba ko lamang ay baka ako mapagkamalang nanghihingi ng limos kung kaya nagsikap akong magsuot lagi nang maayos upang hindi ito mangyari.

Nangyari pa rin! Hindi naman marahil pulubi ang pagka-akala sa akin, subalit ganoon pa man, ay napagkamalan din -bulag na, pilay pa!

Sumakay ako sa U-Bahn upang magtungo sa bahay-pahingahan ng aking kaibigan. Tumayo ako nang malapit nang dumating ang sasakyan sa himpilan na kung saan ako dapat bumaba. Bigla akong nagulat nang isang matandang babaeng Austriaka ang sinabayan ako nang pagtayo at hinawakan ako sa baraso upang alalayan.

“Dahan-dahan”, ang sabi niya sa akin sa wikang Aleman. “O, bukas na ang pinto, maaari ka nang lumabas”, siya pa rin habang patuloy niya akong inaalalayan sa pagbaba. Sa aking pagkabigla ay tanging “Maraming salamat” na lamang ang aking nabigkasi. Sinamahan niya ako hanggang sa eskaleytor at sinabihan akong unahin ko muna ang aking kanang paa. 

“Isang paa muna…ngayon na, ngayon na! Hupala!” habang hawak pa rin niya ang aking baraso. Labis naman ang aking pasasalamat. Hindi ko tuloy masabi sa kanya na hindi ako bulag.

“Ako ay pilay, nauunawaan mo ba? Pilay, hindi bulag!” nais kong isigaw subalit hindi ko naman sinabi. Nagmamalasakit na nga ang tao sa akin ano? Pinabayaan ko na lamang. Sige, paligayahin ko na lang siya. Ito na ang pagkakataong maipakita ko ang aking pagiging magaling na artista. Walang sinabi si Charito Solis sa pelikulang Pulubi, o ni Nora Aunor sa Paru-parong Itim!

Nang nakalabas na kami ng himpilan ay tinanong pa niya ako kung kailangan ko ng tulong hanggang sa lilipatan kong sasakyan. Hindi na kailangan ang sagot ko Nakakabanaag naman ako kahit paano, pagsisinungaling ko pa. Sinabihan pa niya akong mag-ingat bago niya ako nilisan.

Kailangan ko nga palang bumili ng tinapay kung kaya nagtungo ako sa panaderyang nasa loob ng himpilan. Bigla akong napahinto at umurong palabas. Napabilis ang lakad bagama’t iika-ika. Doon sa loob ng panaderya ay nakapila ang matandang tumulong sa akin. Baka pukpukin ako ng kanyang sariling tungkod kapag nakita niya akong tinuturo ang nais kong bilhing tinapay.

...Badik Castillo